نخستین کنفرانس سنجش از دور و سیستم های اطلاعات جغرافیایی در علوم زمین از سوی مرکز پژوهش های علوم جوی و اقیانوسی در دانشکده ی کشاورزی دانشگاه شیراز برگزار گردید.
در ابتدای مراسم افتتاحیه، دکتر سید محمدجعفر ناظم السادات، دبیر علمی کنفرانس گفت: کاربرد دانش و فناوری های سنجش از دور (Remote Sensing, RS) و سامانه ی اطلاعات جغرافیایی (Geographical Information System, GIS) در ایران بسیار کمتر از آن است که ایرانیان شایسته ی آنند؛ گرچه هر روز ایران در چندین نوبت از سوی ماهواره های مدار قطبی (Polar Orbit Satellites) و هر از چند دقیقه از سوی ماهواره های ثابت زمینی (Geostationary Satellites) پایش می گردد، کاربرد داده ها و اطلاعات گردآوری شده بسیار اندک می باشد.
رئیس مرکز پژوهش های علوم جوی و اقیانوسی دانشگاه شیراز افزود: در بسیاری از کشورهای پیشرفته ی صنعتی جهان و حتی کشورهای در حال توسعه داده های آنلاین و آرشیوی سنجش از دور یکی از ابزارهای بنیادین مدیریتی و تصمیم سازی می باشد. در ایران به سختی این داده ها قابل دسترس مدیریت ها و حتی دانشگاهیان است؛ از این رو با آنکه برای هر پیکسل از کشور هزاران داده در آرشیوها انباشت شده است، بهره برداری ایرانیان از این گونه داده ها بسیار اندک و نزدیک صفر می باشد.
استاد بخش مهندسی آب خاطرنشان کرد: نداشتن دسترسی آسان به داده های ماهواره ای و نیازمند بودن این داده ها به پیش پردازش، بسیاری از دانشجویان و استادان را از کاربرد این داده ها به دور نگه داشته است. لایه های گوناگون مدیریتی کشور نیز از این داده ها و اطلاعات تقریباً بی بهره است.
دبیر علمی کنفرانس اظهار داشت: بهره برداری درست از داده ها و اطلاعات ماهواره ای نیازمند آگاهی بالا از توانایی های GIS است.
دکتر ناظم السادات اضافه کرد: پردازش حجم بسیار بزرگ داده های ماهواره ای که در گستره های بزرگ جغرافیایی و با تکرارهای فراوان انباشت گردیده اند، نیازمند نرم افزارهای نیرومندی است که بتوانند این گونه داده ها و اطلاعات را پردازش نمایند. برای نمونه، در هر گذر دو ماهواره Terra & Aqua برای هر کیلومتر مربع از سطح ایران صدها داده از پوشش گیاهی، دما، ویژگی ابرها، نمایه های آلودگی هوا و ریزگردها، آب اتمسفری، سطح دریاچه ها، تبخیر و تعرق و خروج آب از محیط به دست می آید. اگر این صدها عدد در مساحت ایران ضرب شود و هر روز چند گذر ماهواره ای داشته باشیم، شمار داده ها به چندین میلیارد می رسد. نرم افزارهای GIS ابزار ارزشمندی برای پردازش داده های ماهواره ای هستند.
استاد بخش مهندسی آب بیان داشت: انگیزه ی برگزاری این کنفرانس آن است که زمینه های توجه بیشتر به دانش و فناوری های سنجش از دور و GIS در دانشگاه ها و مراکز علمی و اجرایی کشور را فراهم آورد؛ در همین راستا، برخی از ویژگی های سایت مرکز پژوهش های علوم جوی و اقیانوسی دانشگاه شیراز برای شرکت کنندگان توضیح داده شد.
وی یادآور شد: برای نخستین بار در ایران هر کاربر اینترنتی می تواند پس از باز کردن سایت بر روی نقشه ی GOOGLE EARTH برود و بر روی محل مورد نظر خود zoom نماید. پس از آن ویژگی های گیاهی، ابر، دمای سطح زمین و بارش را به آسانی در پیکر داده های اکسل و نقشه های ژئورفرنس شده دریابد. داده های خام که از سنجنده ی MODIS دریافت گردیده نیز بر روی سایت قرار داده شده که قابل دریافت است.
دکتر ناظم السادات ادامه داد: کارهای انجام شده بر روی سایت پایه های یک نرم افزار بومی برای پردازش داده های ماهواره ای می باشد. کدنویسی تمام محاسباتی که هم اکنون بر روی تصاویر انجام می شود، از سوی کارشناسان مرتبط با مرکز انجام یافته است. این سایت و توانایی نرم افزاری آن پیوسته در حال پیشرفت می باشد. پیش بینی می شود که در آینده ی نزدیک کاربران اینترنت بتوانند با بهره برداری از سایت، دستور انجام محاسبات و پردازش تصویر را به سرور مرکز بدهند. سرور با توجه به داده های خام انباشت شده در پایگاه اطلاعاتی با دستور کاربر نسبت به پردازش تصویر اقدام خواهد نمود؛ در این شرایط نه تنها نیاز به دانلود داده ها نخواهد بود، بلکه سرور مرکز به عنوان یک پردازشگر نیرومند به پردازش تصویر برای کاربران خواهد پرداخت.
دکتر سید علی‏اکبر صفوی، قائم مقام رئیس دانشگاه و معاون برنامه‌ ریزی و توسعه ی دانشگاه شیراز نیز گفت: بازده سرمایه گذاری در دانش افزایی بیش از هر گونه سرمایه گذاری دیگر است و این بازدهی می تواند تا صدها برابر بیشتر از سرمایه گذاری در دیگر بخش ها افزایش یابد.
اهمیت داده و اطلاعات در دنیای کنونی و نیاز به رویکردهای نوین در دسترسی به داده و پردازش آن از موضوعات مورد بحث در سخنرانی کوتاه دکتر صفوی بود.
در ادامه ی مراسم افتتاحیه، دکتر علوی، استاد دانشکده ی سنجش از دور و GIS دانشگاه تهران سخنرانی نمود.
وی هم بر لزوم توجه بیشتر و فراگیر بر کاربردی نمودن داده های سنجش از دور تأکید کرد و با یادآوری کارهای انجام شده در مرکز پژوهش های علوم جوی و اقیانوسی گفت: همّت و پایداری دست اندرکاران برای دستیابی به اهداف ستودنی است.